Drought and Remedies Marathi Essay: दुष्काळ हा निसर्गाचे एक निष्ठुर रूप आहे. गेल्या वर्षी गुजरातच्या बर्‍याच भागात भयानक दुष्काळाची बातमी वाचल्यानंतर माझ्या मनात दुष्काळग्रस्त परिसराला भेट देण्याची इच्छा जागृत झाली.
दुष्काळ व उपाययोजना मराठी निबंध Drought and Remedies Marathi Essay
निसर्गाचा प्रकोप
उन्हाळ्याच्या सुट्टीत मी भावनगर जिल्ह्यातील माझ्या मामाच्या गावी पोहोचलो. तेथील संपूर्ण भागाला भीषण दुष्काळाचा जोरदार फटका बसलेला होता.
प्रदेशाची दुर्दशा
मागील वर्षीही पाऊस न झाल्याने हा प्रदेश ओसाड होता. प्रत्येक वेळी थोड्या थोड्या प्रमाणात रिमझिम पाऊस पडायचा. पण यावर्षी आकाशात पावसाच्या ढगाचे दर्शन झालेच नाही. सौम्य अंतःकरण असलेल्या मेघदुतांचे मन इतकेकठोर झाले की, त्यांनी ह्या प्रदेशाकडे दृष्टीही टाकली नाही.
पाण्याची तीव्र टंचाई
अरे, ह्या सागळ्यात तर गायी आणि म्हशींची हाडे बाहेर आली होती. अनेक ठिकाणी मृत प्राणी व पक्ष्यांचे मृतदेह पडले होते. फक्त श्रीमंत शेतकरी काही ना काही कृती करत होते, अन्यथा संपूर्ण गाव भूकेला बळी पडत होते. गरिबांचे मृतदेह सांगाडे बनत होते. प्रत्येकाच्या चेहऱ्यावर भीती व उदासीची सावली होती. मंदिरात पावसासाठी यज्ञ विधी आयोजित करण्यात आले होते.
दुष्काळाची भीती
गावात भीषण पाणीटंचाई निर्माण झाली होती. बहुतेक गावातील विहिरी कोरड्या पडल्या होत्या. बाकीच्या काही विहिरींनी तळ गाठले होते. गावातल्या स्त्रिया भांड्यावर भांडे ठेवून दूर मेलोनमैल चालून पाणी आणत होत्या. जे पाणी उपलब्ध होते ते पिण्यासाठी पुरेसे नव्हते. अशा परिस्थितीत आंघोळ आणि धुण्याची एक गंभीर समस्या होती. माझ्यासारख्या दररोज आंघोळ करणाऱ्या माणसाला तिथे राहणे खूप कठीण होते. पाण्याचे थेंब मोत्यासारखे मौल्यवान बनले होते.
सरकारकडून मिळणारी मदत
गाव आणि आजूबाजूची झाडे सुकून दुर्दैवाने अश्रू ढाळत होते. जमीन कोरडी होऊन दगडासारखी कठीण झाली होती. कोठेही हिरवळीचे चिन्ह नव्हते. कोरडी पडलेली शेती शांतपणे पावसाकडे अशा लावून पाहत होत्या. सर्वत्र स्मशानभूमीसारखी शांतता होती. या भीषण संकटात केंद्र आणि प्रांताच्या सरकारने मदतकार्य सुरू केले होते. यामध्ये लोकांना काम दिले जात होते. लोकांना अन्न आणि पैसे या दोघांसाठी मदत देण्यात येत होती. शासनाकडून नवीन विहिरी खोदल्या जात असून पाणीटंचाई दूर करण्यासाठी जुन्या विहिरी खोल करण्यात आल्या होत्या. अन्न व वस्त्रांच्या रूपात काही सामाजिक संस्था लोकांना दिलासा देत होत्या. पाणीपुरवठा करण्यासाठी सरकारने विशेष रेल्वे सुरू केली होती.
संदेश
खरंच, दुष्काळ ही एक राष्ट्रीय समस्या आहे. पंचवार्षिक योजनांमध्ये दुष्काळ रोखण्यासाठी विशेष व्यवस्था केली पाहिजे. जोपर्यंत दुष्काळ रोखण्यासाठी ठोस आणि दीर्घकालीन उपाययोजना केल्या जात नाहीत तोपर्यंत दुष्काळग्रस्तांना मृत्यूच्या सावलीत राहावे लागेल.